عسل سبلان به علت تنوع پوشش گیاهی و گل‌هایی مثل گون، آویشن، بابونه و...موجود در دامنه سبلان از ویژگی‌های خاصی برخوردار است. این عسل بنا به خاصیت شفابخشی که دارد دستگاه گوارش را ضدعفونی کرده وباعث التیام زخم معده می‌شود همچنین در درمان بیماری‌های عصبی، قلبی، استخوانی، کلیوی، رماتیسم و ... بسیار مفید است.

سالانه 25 درصد عسل تولیدی کشور دراستان اردبیل عمل‌آوری و فرآوری می‌شود، این استان هر سال بیش از 5 هزار و400 تن عسل تولید می‌کند و بیش از 3 هزار و 500 نفر نیز در این صنعت به صورت مستقیم مشغول فعالیت هستند.

استان اردبیل از جمله مناطق مهم گلیم‌بافی ایران بشمار می‌رود و گلیم‌های آن در دنیا مشهور و علاقه‌مندان و خواستاران داخلی و خارجی زیادی دارد. نقوش و رنگ‌های الوان و متنوع و طرح‌های زیبا جلوه‌ای خاص به گلیم‌های بافته شده در منطقه بخشیده است. نقوش سنتی رایج در گلیم‌های استان بیشتر نقش سماور، سینی، خرچنگ، در متن گلیم و گردونه مهر (چلیپا) و نقش اژدها (که به غلط به اس اس معروف شده است) در حاشیه گلیم می‌باشد. امروزه بافندگان گلیم استان کمتر از سیلقه‌های رنگی و دلخواه خود در بافت گلیم استفاده می‌نمایند زیرا ارتباط شهرنشینان با روستائیان و همچنین سفارش تجار آنان را مجبور می‌سازد علی‌رغم میل باطنی خود طرحها و رنگهای باب میل بازار و تجار را ببافند. گلیم بافی بدون استثناء در اکثر مناطق روستایی و عشایری استان رونق دارد و در حال حاضر شهرستان نمین و روستاهای تابعه آن از جمله دهستان عنبران و روستاهای بخش زهرا از توابع شهرستان گرمی (مغان) از مراکز عمده تولید گلیم استان بشمار می‌آیند.

یکی از دستبافته‌های زیبای استان اردبیل، مسند نام دارد. مسند گلیمی است مختص منطقه نمین اردبیل به ابعاد تقریبی 110*170 سانتیمتر و مانند گلیم بر روی دار بافته می‌شود. نقوش مسند معمولاً نقش محراب بوده و به عنوان جانماز بکار می‌رود. بافت خطوط عمودی پله‌ای بوده و تقارن در بافت رعایت می‌گردد. از مشخصات مسند کنتراست شدید رنگ‌ها بین زمینه و طرح می‌باشد.

حلوای سیاه، یکی ازغذاهای سنتی استان اردبیل است که به علت داشتن خاصیت گرمی در فصل زمستان بیشتر استفاده می شود. حلوای سیاه از جوانه گندم، آرد سبوس دار، کره حیوانی، شیره عسل، تهیه شده و ادویه جات و پودر پسته، گردو و نارگیل نیز هنگام خوردن به آن افزوده می شود. این غذا سرشار ازکالری، پروتئین، کربوهیدرات، چربی و به مقدار کافی ویتامینهای C-B-E و املاح کلسیم، فسفر، منیزیم و اسیدهای آمینه است. حلوای سیاه اردبیل در درمان برخی از بیماری ها نظیرلاغری، کمردرد، دردهای مفصلی موثر است و به هضم غذا نیز کمک می کند.

«قره حالوا» یا حلوای سیاه چه به لحاظ پیدایش و چه به لحاظ پخت منحصر به فرد بوده و در هیچ جای کشور پخت آن مرسوم نیست. این نوع حلوا تنها سوغاتی اردبیل با پخت سنتی است که با گذشت یک قرن از سابقه آن همچنان اصول اولیه پخت و ترکیب خود را حفظ کرده است.

با توجه به قدمت بیش از 90 ساله این غذای سنتی و سوغاتی اصیل، میراث دار حلوای سیاه در اردبیل خانواده عزیزی است که  هم اکنون نیز اکثر فروشگاه‌های فعال در این صنف از خانواده و یا نوادگان و حتی شاگردان وی و یا این خانواده بوده و حلوای سیاه به صورت موروثی در این خانواده پخت می شود.

در حال حاضر 15 مغازه در خیابان شیخ صفی که با توجه به وجود مجموعه تاریخی بقعه شیخ صفی به عنوان منطقه گردشگری محسوب می شود، وجود دارد که از نوادگان و یا بستگان عزیزی بوده و به صورت مستقل فعالیت می کنند.

اولین مغازه حلوا سیاه فروشی اردبیل بیش از 50 سال پیش با عنوان «دده و رحمت» (خدا پدرت را بیامرزد) در میدان عالی قاپو اردبیل توسط خانواده عزیزی ایجاد شد، میراث دار این خانواده علت نام گذاری شعبات مغازه عزیزی با عنوان «دده و رحمت» را دعای خیر افراد به بانی حلوا در هنگام خرید آن عنوان می‌کند و معتقد است این نام به مانند شناسه‌ای در همه جای اردبیل گواه قدمت میراث این خانواده اردبیلی است.

پخت سنتی حلوا همچنان پس از 90 سال در ظروف مخصوصی به نام تیان که به دست صنعتگران اصفهان ساخته می شود، انجام می گیرد.

70 درصد گردشگران حلوای سیاه را نمی شناسند

اسماعیل عزیزی به خبرگزاری مهر گفته است که بیش از 70 درصد گردشگران اردبیل حلوای سیاه را نمی شناسند و در حالی که در نهادهای حوزه فرهنگی و گردشگری در معرفی سوغاتی اردبیل فقط به عسل و گلیم اکتفا می کنند، اجحاف وارده باعث ناشناس ماندن حلوای سیاه شده و هم اکنون بیش از 70 درصد گردشگران این سوغاتی اصیل را نمی شناسند.