وریس نوعی نوار منسوج و تسمه مانند است که در زندگی عشایر بختیاری کاربردهای زیادی دارد و اغلب به عنوان طناب (در عرضهای متفاوت برای مصارف مختلف) مورد استفاده قرار می گیرد. بختیاریها برای بافت این نوع محصول از شیوه خاصی بهره میگیرند.
نان، غذای اصلی عشایر بختیاری را تشکیل میدهد و آرد که ماده اولیه پخت نان است بسیار مقدس است و نزد عشایر از منزلت بالایی برخوردار میباشد. پس نان باید جایگاه خاصی برای خود داشته باشد. به همین دلیل سفره مخصوصی برای آن بافته می شود که در گویش بختیاری به «سرفه آردی» معروف است. سفره آردی دارای بافت گلیمی یک رو یا رندی بافت است که گاهی وسط آن ساده بافت با حاشیهای نقشدار است. تار آن پنبهای و پود آن از پشم است و به شکل مربع 1 × 1 متر و گاهی مستطیل است. متن سفره آردی ساده، یک قسمتی نقشدار، دو قسمتی نقشدار و چهار قسمتی نقشدار دیده شده است.
نمکدان بافتهای است مرکب از سه روش ساده، رندی، گندی (بافت گرهای) در ابعاد 60 × 40 سانتیمتر که در آن نمک میریزند. تار و پود مابین رجهای رندی بافت و گندی بافت از جنس پنبه و بافت قسمت رندی و گندی پشمی است. روی نمکدان رندی بافت و قسمت پایینی آن، سه تا پنج سانتیمتر به سبب سایش کمتر ته نمکدان، گندی بافت است. پشت نمکدان ساده بافت است. دوطرف نمکدان با موی بز بافته میشود و روی شانهها، تارهای اضافی دسته دسته به هم پیچیده یا گیس بافی شده یا به صورت منگوله تزیینی در میآید.
قالی یلمه توسط عشایر یلمه بافته میشود و دارای تار و پود پشم است. معمولاً از نه رنگ در بافت آنها استفاده میشود که عبارت است از: آبی، لاکی، سبز، سرمهای، سفید، بنفش و سیاه. .
فرش بختیاری با نقش کاملا ویژه و متفاوت خود در میان فرشهای ایرانی مشخص است.
قالیهای بختیاری به طور عمده دارای گره ترکی و معمولاً دو پوده است. در این نوع بافت، نخ خامه از روی دو تار مجاور به عقب رفته و بعد از دور زدن تارها از زیر قسمت کمانی روی تارها بیرون آمده به سمت بالا کشیده میشود و سر آن را قیچی میکنند و بعد از هر ردیف بافت، دو پود روی قسمتهای بافته شده قرار میدهند و با کلکیت (دفتین) آن را می کوبند.
معروفترین نوع قالیهای بختیاری، قالیهایی موسوم به «بی بی بف» است. که هم از نظر ابعاد و هم از نظر نقش و مواد اولیه مصرفی با سایر فرشهای ایرانی تفاوت کلی دارد. این قالیها را منحصراً بیبیها که از امکانات مادی بالایی برخوردار بودند میبافتند. در حال حاضر بافتنی بی بی بفها در چالشتر در منطقه شهر کرد پیگیری میشود. اما توسط اجتماعات روستایی و آن هم در چهار چوب صنایع دستی و به نام قالی خشتی.
نقشهای مورد استفاده در قالی بی بی بف که به خشتی نیز معروف هستند، نقش های گیاهی و شکارگاهی میباشند که به آن جانوری نیز میگویند. در طرح خشتی از انواع پرنده، سرو کاج و حیوانات و گیاهان استفاده میشود.
از مناطق مهم بافت قالی درمنطقه بختیاری میتوان از شهرکرد، چالشتر، بخش شوراب و روستاهای فارسان، باباحیدر و چلگرد و اردل نام برد. اکثر قالیهایی که به نام قالی بختیاری شهرت دارد، در منطقه چهارمحال بافته میشود. قالیهای چالشتر از معروفیت جهانی برخوردار است و اصالت نقشه و ثبات رنگ و دقت در بافت از مشخصات آن است.
شهر شهرکرد
جاذبه ها و دیدنی های چهارمحال و بختیاری
دیدنی های ایران : جاذبه ها و دیدنی های چهارمحال و بختیاری