طبق مدارک و متون تاریخی بانی بنای فعلی «شرف الدین ابوطاهربن سعدالدین عل القمی» است که مدتی حکومت مرو و سرانجام صدرات سلطان سنجر را برعهده داشت. باتوجه به کتیبه موجود بنای رباط به سال ۵۴۹ هجری قمری در زمان سلطان سنجرسلجوقی با مصالح آجر و گچ ساخته شده‌است و بی‌شک یکی از شاهکارهای هنر ایرانی به شمار می‌رود.

این بنا در حاشیه جاده قدیم نیشابور-سرخس (جاده ابریشم) و شش کیلومتری جاده سرخس -مشهد بعد از تپه‌های کم ارتفاع روستای شورلق قرار دارد. شکل این رباط از دور به دژی بزرگ شبیه‌ است و از داخل به مانند یک کاخ جلوه می‌کند.

این بنا دو صحن دارد و هر صحن دارای چهار ایوان به شکل چلیپا (صلیب) و شبستان می‌باشد و همچنین آجر چینی و کتیبه‌های آن جلوه خاصی دارد. در این رباط چند مسجد و محراب دیده می‌شود که همه با کتیبه‌های گلی و گچی تزئین شده‌اند. کتیبه‌ها عمدتاً باقی‌مانده از دوران سلجوقی است. در وسط رباط حوض بزرگ، در اضلاع جنوبی دو اصطبل برای استراحت اسب‌ها و در اطراف دهلیزهائی برای اسکان مسافران وجود دارد.

طراح این بنای یادبود هوشنگ سیحون است و در مراسمی در تاریخ ۱۲فروردین ۱۳۴۲ خورشیدی رونمایی شد. سازندگان این آرامگاه چند کارگر نیشابوری بودند که در مراسم رونمایی از آنان توسط دولت وقت قدردانی شد.

مقبره شیخ فریدالدین عطار در جنوب شرقی نیشابور به فاصله 5/6 کیلومتر در مسیر جاده نیشابور به مشهد ودر طرف شرق قرار دارد.

ارتفاع این بقعه در حدود هشت متر است وچهار در داشته که اکنون یک در رو به شمال آن باز است. این آرامگاه از عهد سلطان حسین بایقرا و امیر علیشیر نوائی وزیر دانشمند وی بجا مانده است، البته نخستین بنای آرامگاه عطار اندکی بعد از شهادت او توسط قاضی القضاة یحیی بن صاعد از بزرگان نیشابور ساخته شد.

در سال 1314 ه.ش انجمن آثار ملی اقدام به کاشیکاری و مرمت تزئینات آرامگاه عطار نمود و محوطه ای زیبا در جوار بقعه سازماندهی کرد. آرامگاه عطار بنایی هشت ضلعی است که گنبد آن کاشیکاری و مزین به گل و بوته و نقوش هندسی و کتیبه کوفی و معلقی می‌باشد. بر بدنه خارجی این بنا چهار ایوان ورودی ایجاد شده است، گنبد بنا دوپوشه است و فضای داخلی آرامگاه نیز هشت ضلعی است. سنگ مزار عطار از نوع افراشته سیاه رنگی است که بر روی آن اشعاری به خط ثلث نوشته شده است.