قلعه جلال الدین مربوط به دورانهای تاریخی پس از اسلام است و در بین گرمه و جاجرم قرار دارد. این اثر در تاریخ ۳ بهمن ۱۳۵۶ با شمارهٔ ثبت ۱۵۷۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
قلعه جلالالدین یکی از برجستهترین قلعههای نظامی خراسان شمالی قلمداد میشود که در سدههای 7-6 هجری ساخته شده است. این قلعه با مصالح سنگ و ساروج بر بلندای کوهی بنا شده که بر تمام دشت اطراف مشرف است. پلان قلعه شش ضلعی است و در گرداگرد دیوارهای داخلی تعداد زیادی خمره جهت ذخیرۀ آذوقه کار گذاشتهاند. در هر ضلع قلعه برج مدوری وجود دارد که ارتفاع آنها در برخی نقاط به حدود 15 متر میرسد. موقعیت ساخت بنا در بلندای کوه، ستبری دیوارها و ارتفاع برج و باروها قلعه جلال الدین را به دژی مستحکم و نفوذ ناپذیر تبدیل کرده است.
نظریات مختلفی در خصوص این که این قلعه متعلق به چه کسی میباشد، وجود دارد. عدهای این قلعه را به جلالالدین سلجوقی و عدهای آن را به جلالالدین؛ بنیانگذار سلسله جلالیه نسبت میدهند اما نظریهای که در حال حاضر مطمئنتر و محتملتر از بقیه به نظر میرسد این است که قلعه جلالالدین یک قلعه نظامی است که مربوط به قرن هفتم هجری قمری میباشد و آن را به سلطان جلالالدین خوارزمشاه نسبت میدهند. بر اساس این نظریه به نظر میرسد که این قلعه به دستور سلطان جلالالدین و در هنگام حمله مغول به ایران و در جریان جنگ و گریزهای سلطان جلالالدین و در زمانی که وی پس از مرگ پدرش در جزیره آبسکون (آشوراده کنونی) از جانب مازندران به سمت شرق ایران حرکت نمود تا خود را برای مقابله با سپاهیان مغول آماده سازد، ساخته شده باشد.