زیبا،باشکوه و دیدنى؛ اهالى نامش را گذاشته اند "کول خرسان " و برخى دیگر آن را" اشکفت زرده" مى نامند؛ دره اىخوش آب وهوا و مرطوب و دلچسب که در 32 کیلومترى شمال شهرستان دزفول قرار گرفته و شاید کمتر گردشگرى نام آنرا شنیده باشد.
دره "اشکفت زرده" یا "کو ل خرسان" بیش از 200 مترعمق دارد و دیواره هاى آن با گیاهان سیاووشان و آبشارها وآیچکانهاى بسیار زیبایى پوشیده شده است.
مسیر ورودى دره پوشیده از درختان کنار (سدر) و نخل است و انبوه نیزارها و درختان انگور و انجیر وحشى،این دره را بهدره هاى عجیب فیلم هاى سینمایى شبیه کرده است.
هرچه جلوتر بروید، دیوارها بلندترمیشوند و آسمان کمتر پیداست و این ممکن است حالتى ترسناک به دره بدهد. به همیندلیل هم هست که عد ه اى به اشکفت زرده یا کول خرسان لقب»دره ارواح« را داد ه اند!
چرا کو ل خرسان؟
اگر نام این دره برایتان عجیب و غریب است باید بگوییم که »کول« در زبان محلى به معنى دره است، اما هنوز هیچکس از دلیل گذاشتن نام»خرسون « یا»خرسان« در ادامه آن، چیزى نمیداند ! جالبتر از همه این که کول خرسان بر خلاف طبیعت خوزستان، در زمستان نسبتاً گرم و در تابستان بسیار خنک است؛ به حدى که دما به کمتر از 20 درجهمیرسد و این، یعنى اختلاف دماى 30 درجه اى با شهر دزفول!
در دل دره، نهرى دایمى در بستر شنى و ماسه اى جارى است که از چشمه هاى درون دره سرچشمه میگیرد. در طول مسیر، گاهى تنگه آن قدر باریک میشود که فقط امکان عبور یک نفر را دارد وگاهى آن قدر عریض که میتوانید آسمان وسیعى را بالاى سر خود ببینید. در بخش دیگرى از مسیر، دیواره هاى دو طرف در بالاى سرتان به هم میرسند و فقط روزنه باریکى دیده میشود.
در انتهاى دره، غارى قوسى شکل مانند یک تونل وجود دارد که در دل آن آبگیرى به طول پنج متر و عرض سه متر دیده میشود. آب این آبگیر، به رودخانه »دز« میرسد و محلی ها نام »گهر«را روىآن گذاشته اند و گاهى در آن تنى به آب میزنند .
چطور برویم؟
براى رسیدن به کول خرسان باید از مسیر روستای» بیشه بزان« در منطقه شهیون راهى شوید و از روستاى »پاقلعه« در منطقه شهیون بگذرید
و به کول خرسان برسید. البته این مستلزم یک ساعت ونیم پیاده روى است که از هر کسى برنمى آید و به همین دلیل، فقط آنهایى که عاشق طبیعت باشند، پایشان به کو ل خرسان میرسد. شایدبه همین دلیل است که کول خرسان هنوز از آسیب هاى گردشگران بى ملاحظه در امان مانده است.
- زنگ خطر!
مهمترین نکته آن است که براى رفتن به کول خرسان، راهنماى بسیار حاذقى باید همراهتان باشد. به افراد محلى هم که نمى شناسید و مسیر را بلدند، اما دوره هاى حرفه اى طبیعت گردى راندیده ا ند، اطمینان نکنید. از سوى دیگر، گذراندن دورههاى آموزش گردشگرى براى راهنمایى این مسیر لازم است، اما کافى نیست. یک بارندگى کوچک در بالادست، به سیلابى مرگبار در پاییندست دره منجر خواهد شد. راهنمایتان باید با اقلیم و شرایط آ ب وهوایى منطقه کاملاً آشنا باشد.مهم نیست که شنا بلد باشید یا نه. سیلاب با عمق بیش از ده متر و با سرعت بالا نسبت به آدمها،اگر به دیواره هاى سنگى دو طرف بکوبد، چیزى باقى نخواهد گذاشت که بتوانید شنا کنید!